Veiligheid: onduidelijke of gevaarlijke situaties in het verkeer

In het verkeer maken we onderscheid tussen gelijkwaardige kruispunten en ongelijkwaardige kruispunten. Als op een kruispunt niets is geregeld op het gebied van de voorrang door borden, verkeerslichten of verkeerstekens, dan spreken we over een gelijkwaardig kruispunt. Op gelijkwaardige kruispunten geldt automatisch de hoofdregel van de voorrang: “bestuurders van rechts hebben voorrang.” Als de voorrang is geregeld op een kruispunt door borden, verkeerslichten of verkeerstekens dan spreken we over een ongelijkwaardig kruispunt. Bij een ongelijkwaardig kruispunt zijn bestuurders onderling niet altijd meer gelijk aan elkaar. In een aantal situaties gaan we zelfs onderscheid tussen bestuurders maken: voor trams, militaire colonnes en uitvaartstoeten bestaan bijzondere voorrangsregels die je goed moet kennen. Gelukkig hebben we geen trams in de gemeente.

Het kruispunt Safariweg – Antilopenspoor is een ongelijkwaardig kruispunt, wat je kan zien je aan de verkeersborden en -tekens. Op de Safariweg, de doorgaande weg, staan de verkeersborden B1: Voorrangsweg en daarna E10-30: 30 km/h-zone, wat automatisch een einde betekent voor de voorrangsweg: “Binnen een 30km/uur-gebied heeft verkeer van rechts voorrang; er zijn in beginsel geen voorrangswegen of -kruispunten. Uitzonderingen hierop vormen hoofdfietsroutes en busroutes: daarop zijn voorrangskruispunten toegestaan..”. Voor een 30 km-zone geldt onder andere: “terughoudend omgaan met verkeersmaatregelen (dus: zo weinig mogelijk de voorrang regelen, parkeer- en stopverboden instellen en zebrapaden aanleggen)”.

Bij dit kruispunt zebra- en fietspaden aanwezig welke de Safariweg doorkruizen. Deze paden zijn verder geen onderdeel van het kruispunt (buiten beeld). Op het Antilopenspoor staat het verkeersbord B6: “Verleen voorrang aan bestuurders op de kruisende weg”, wat verder wordt ondersteund door verkeerstekens (“haaientanden”) op de weg. Omdat op de Safariweg een extra strook is aangebracht voor afslaand verkeer richting de parkeergarage, met als extra verduidelijking een “eilandje”, zijn de verkeerstekens voor het verkeer vanuit Antilopenspoor voor een extra herinnering nogmaals aangebracht.

De laatste voorrangsregel is gezien de reacties onder het bericht op Facebook voor iedereen duidelijk en is omschreven in Artikel 18 van de Verkeerswet: “Bestuurders die afslaan, moeten het verkeer (bestuurders én voetgangers) dat hen op dezelfde weg tegemoet komt of dat op dezelfde weg zich naast dan wel links of rechts dicht achter hen bevindt, voor laten gaan.”

Uiteraard kan ik dan heel flauw zeggen dat de verkeersdeelnemers de regels niet goed kennen. Dat kan zo zijn, maar omdat een enorm onduidelijke situatie wordt gecreëerd met de verkeersborden en -tekens, zorgt dat voor onbegrip. Wanneer een 30 km zone wordt vormgegeven is het dringende advies (door SWOV, VVN én de ANWB) alleen gelijkwaardige kruisingen te creëren. De basisregels van verkeer gelden dan, zodat verkeersdeelnemers de volledige focus kunnen leggen op de omgeving en niet op alle regels en uitzonderingen. Bestuurders van rechts hebben voorrang, net zoals rechtdoor gaand verkeer (bestuurders én voetgangers). Nu wordt de voorrangweg door het voorrangsbord (B1) op de Safariweg start, niet door een “Einde voorrangsbord” (B2) beëindigd, wordt wel een 30km zone (E10-30) aangegeven en is niet gehouden aan het dringende advies met gelijkwaardige kruisingen te werken. Uitzonderingen zijn bijvoorbeeld drukke busroutes, zoals deze in Maarssenbroek.

Ik las in de opmerkingen van het Facebookbericht de opmerking dat de regel “rechts heeft voorrang” geldt voor de bestuurder van auto 2 op auto 1″, wat een onjuiste gedachte is. Immers, wanneer je afslaat gelden de regels op het moment dat je start, op het Antilopenspoor en eindigt deze op het moment zodra je helemaal bent ingevoegd op het wegvak op de Safariweg. Halverwege gelden uiteraard niet opeens andere regels. Auto 1 heeft volgens bord B6 voorrang te verlenen aan álle bestuurders op de Safariweg, dus óók op auto 2.

Wie bepaalt wat wél duidelijk is? Ik vind dat de bewoners zijn die gebruik maken van de weg. En wanneer dan zo’n 50% van de bewoners die hebben gereageerd het nu niet duidelijk genoeg vinden, wie ben ik dan om te zeggen dat het nu duidelijk genoeg is? Ik maak zeer regelmatig gebruik van de wegen in dit gebied en zie vaak de frustraties van bestuurders (toeteren, vingers, schelden, etc.). Ook “bijna-ongevallen” en dan ben ik van mening dat de situatie op dit kruispunt verre van duidelijk is. Het is aan de wegbeheerder (in dit geval de gemeente Stichtse Vecht) de situatie zodanig aan te passen dat het kruispunt écht duidelijk en veilig is en dat te toetsen bij haar gebuikers. 

Het is ons meer dan duidelijk dat de verkeerssituatie in dit gebied niet duidelijk en veilig is. Samen Stichtse Vecht staat voor een veilige woon- en leefomgeving voor íedereen en we zullen daarom met de gemeente in gesprek gaan, om te kijken hoe we ook in dit gebied de veiligheid voor de bewoners nog beter kunnen borgen. In de basis praten we dan over Duurzaam veilig wegverkeer. Dat houdt in dat de verkeersomgeving zó is ingericht, dat er geen ernstige ongevallen kunnen gebeuren. En dat als er tóch een ongeval plaatsvindt, de ernst van de afloop beperkt blijft. De mens wordt hierbij als ‘maat der dingen’ genomen: de mens die kwetsbaar is, fouten maakt en zich niet altijd aan regels houdt. De wegomgeving, voertuigen en technologie moeten de mens ondersteuning en bescherming bieden zodat de veiligheid van het verkeerssysteem zo min mogelijk afhankelijk is van individuele handelingen.